Konkurs Europejski

Filmy poprzednich edycji

• Nasze czasy, bez wątpienia, muszą być oświecone / Nos jours, absolument, doivent-être illuminés, 22'

  FRA 2011, 22’

  Ludzie śpiewają za murami więzienia. Na zewnątrz zgromadził się mały tłum, bo często tęskne pieśni słychać z głośników. Publiczność nie widzi śpiewających, ale możemy obserwować twarze słuchaczy. Ich wyrazy odzwierciedlają emocje po obu stronach muru. Warstwy wizualna i akustyczna tworzą niesamowitą więź. Poruszający koncert – z brawami.

   

  czytaj więcej
• 2000 m2 and Garden / 2000m2 mit Garten, 40'

  Dwie kobiety mieszkają w jednym z największych domów prywatnych w Kolonii, w willi zbudowanej w 1912 r. – z kotem, psem i obszerną prywatną kolekcją dzieł sztuki. Precyzyjne ujęcia kamery pokazują drobiazgowe umeblowanie oraz plan zarówno domu, jak i ogrodu, przez który mieszkanki, ich służba i goście zdają poruszać się wyznaczonymi ścieżkami. Rzadko widzimy bohaterki z bliska, wtapiają się raczej w całość, co kieruje uwagę widza na symbiozę sztuki z życiem. Statyczne ujęcia kamery, umyślnie rytmiczne, dają nam nieco czasu dla niezliczonych detali. Tuż przed kolejnymi ujęciem, film pokazuje nam przekrój tego wyjątkowego miejsca, gdzie przestrzeń życiowa miesza się z przestrzenią sztuki.

  czytaj więcej
• 25572 Büttel, 5'

  Büttel, Niemcy. Fragmenty „pustego” krajobrazu – z charakterystycznymi wiatrakami, żółtą skrzynką pocztową, stacją paliw. Industrial, przenośne domki budowniczych. Jedynym komentarzem jest wiersz Ulriki Almut Sandig, w którym słowo „Heimat” brzmi obco i pusto.

  czytaj więcej
• 3 Stimmen / 3 Głosy, 13'

  AUT 2011, 13’

  Trzy języki: po lewej stronie ekranu młody mężczyzna siedzący na krześle opowiada, po niemiecku, historię o migracji, którą kobieta siedząca na krześle po prawej stronie ekranu opowiada po angielsku. Lektor opowiada tę samą autobiograficzną historię po słowacku. Technika podzielonego ekranu użyta jest tak, by mężczyzna, kobieta i głos, choć są odizolowani, odnosili się
  do siebie nawzajem. W tym opowiadaniu na trzy głosy osobista historia jest odkrywana i powtarzana, przez co staje się uniwersalna. Jednocześnie film mówi o możliwościach i ograniczeniach związanych z przyswojeniem języka i nowej kultury.

   

  czytaj więcej
• A great disorder under heaven / Un gran desorden bajo el cielo, 45'

  Podczas swoich wypraw wgłąb literatury, archiwów i historii Chin, Ivan Garcia napotyka Zhou Xuan, członkinię Czerwonej Gwardii, córkę pracownika zakładu obróbki metalu, która urodziła się w 1946 r. i studiowała matematykę oraz mechanikę. Mówi do nas głosem Su Guangyu, przeprowadzając nas przez rewolucję kulturalną Mao. Ale Zhou Xuan to film, jest fikcją karmioną przez niewysławialną wiedzę tłumu. Są w naszym życiu okoliczności, prawdy i piekła, o których człowiek nie może sam opowiedzieć.  

  czytaj więcej
• A matter of fact / Auf dem Boden der Tatsachen, 10'

  Kair w latach 2011-2012, czas rewolucji. Kamera skierowana na ziemię. Przechodząc przez miasto kręci stopy, powierzchnie dróg, walizki, dywany, śmieci i ulotki, za akompaniament mając hałas ruchu drogowego, urywki rozmów, okrzyki ludzi. Ta niezwykle ograniczona odmiana ptasiej perspektywy stymuluje wyobraźnię. Kroki oraz montaż są czasami nieśpieszne, ale wtem pojawia się uczucie trwogi. Ludzie leżą na ziemi.

  czytaj więcej
• A story for the Modlins / Opowieść dla Modlinów, 26'

  ESP 2012, 26’

  Mała rola w filmie Romana Polańskiego „Dziecko Rosemary” miała być szczytowym punktem w karierze aktorskiej Elmera Modlina. Potem wyjeżdża on z USA ze swoją żoną Margaret i ich synem Nelsonem. Kolejnych 30 lat spędzają daleko stąd, żyjąc spokojnie w przestronnym apartamencie. Margaret całkowicie poświęca się swojej sztuce. Elmer w nią wierzy. A Nelson musi pozować do wielkich symbolicznych obrazów. Sergio Oksman dokonuje rekonstrukcji ich prawdziwie straszliwego losu na podstawie zdjęć znalezionych w pudełku na ulicy po śmierci Modlinów. Robiąc to, w interesujący sposób balansuje między fikcją a rzeczywistością.

   

  czytaj więcej
• ABC, 12'

  GER 2011, 12’

  Po niezliczonych latach wojny domowej umiejętność czytania i pisania wiele znaczy w Liberii. Szczególnie, że „jeśli edukujesz dziewczęta, edukujesz dla przyszłości”, jak możemy dowiedzieć się z otwierającego film cytatu autorstwa liberyjskiego taksówkarza. Velegai Flomo ma 16 lub 19 lat. Jej rodzice nie są już tego pewni. Jej dokumenty zaginęły podczas wojny. Velegai zawsze chciała nauczyć się pisać. Teraz chodzi do szkoły ze swoją córką Garmai. Opowiadanej przez lektora historii Velegai towarzyszą sceny z jej życia codziennego i obrazy symbolizujące doświadczenia wojenne.

  czytaj więcej
• Abuelas / Babcie, 9'

  Mieszkanie babci jest rekonstrukcją. Rzeczy z poprzedniego życia kupione są na pchlich targach w Buenos Aires. Zdjęcia ludzi, którzy zniknęli są wyobrażeniem. Wcześniejsze rozmowy z innymi babciami o okresie między 1976 a 1983 r. są skondensowane do poziomu poezji. Wszystko jest animowane, ale prawdziwe. Tylko w ten sposób to, co jest nie do pomyślenia staje się możliwym do ukazania: 30 tysięcy dzieci, kobiet i mężczyzn, którzy zniknęli podczas dyktatury Generała Videla i nigdy potem ich nie widziano. Dzieci, które urodziły się w obozach koncentracyjnych były przekazywane rodzinom, które służyły wojsku i terrorowi. Ich babcie szukają ich po dziś dzień.

  czytaj więcej
• Adele 1, 5'

  AUT 2011, 5’

  To mógłby być typowy filmik na YouTube. Młoda kobieta siedzi przed swoim laptopem, mówi do kamery. Zaśpiewa piosenkę Adele, “Someone like you.” Początkowo mniej więcej udaje jej się zaśpiewać cover, ale po krótkim czasie nie daje rady i zaczyna śpiewać złe dźwięki. Musi więc posłuchać Adele, a piosenka oczywiście ją wzrusza. Zamiast patrzeć w kamerę, jej spojrzenie zwraca się do wewnątrz, zrezygnowane i smutne. Komentarz na temat YouTube jako przestrzeni do wyrażania siebie.

   

  czytaj więcej
• After the fire / Nach dem Brand, 50'

  Sukcesywne odsłanianie traumy, jakiej doświadczyła turecka rodzina Arslan z miasteczka Mölln w Niemczech. Coroczne rodzinne i środowiskowe spotkanie upamiętniające dzień tragedii – pożaru, w którym zginęło trzech członków rodziny. Ci, którzy przeżyli, próbują radzić sobie z nieszczęściem na wszelkie możliwe sposoby. Film pokazuje konkretny przypadek ludzkiego okrucieństwa i głupoty (sprawca sam jest ofiarą – przemocy rodzinnej i neonazistowskiej ideologii); jest też uniwersalną opowieścią o trudzie radzenia sobie z niezawinioną traumą.

  czytaj więcej
• All day strolling / Całodniowy spacer, 29'

  UK, GEO 2011, 29’

  Kiedy w 1993 r. Rosja okupowała Abchazję, tysiące ludzi uciekły do Tbilisi, stolicy Gruzji, gdzie okupowali hotele, uniwersytet i budynki wojskowe. Ponad dziesięć lat później władze Gruzji wysłały ich do odległych miast – jednym z nich jest Fotskho. Wzniesione w latach 60. dla pracowników budujących elektrownię wodną, Fotskho zostało opuszczone po rozpadzie ZSRR. Przejmujące obrazy przedstawiają nam niektórych mieszkańców tej opustoszałej osady. Żyją w biedzie, bez perspektyw na przyszłość i walczą, by zachować godność – tak jak starsza kobieta, która wychodzi na spacer z psem w najlepszych ubraniach i butach na obcasie.

  „Całodniowy spacer” to pierwszy film Sandro Kakabadze, będący pracą dyplomową na londyńskim uniwersytecie Goldsmiths. Reżyser ma korzenie dziennikarskie, przez ostatnie dziesięć lat pracował jako montażysta, kamerzysta i reporter dla różnych telewizji w Gruzji.

  czytaj więcej
• American Dreamer, 32'

  Julian żyje w małej miejscowości w północnej części Florydy – z matką, bez pracy, bez przyszłości. Kiedy nie spędza czasu ze swoimi znajomymi, chadza do Klubu Amerykańskich Weteranów i recytuje patriotyczny wiersz swojego autorstwa. Raz do roku opuszcza swój zaniedbany dom, aby wziąć udział w ceremonii upamiętniającej wydarzenia 11. września w Nowym Jorku. Pozdrawia policjantów przelotnym „niech pana Bóg błogosławi. Dziękuję za pana służbę”. Naiwny patriotyzm Juliana wynika z jego braku osobistych perspektyw. Thomas Haley swoim subtelnym portretem tego „biednego, białego chłopaka”, który kurczowo trzyma się amerykańskiego marzenia, równocześnie opisuje wewnętrzne zamieszanie społeczeństwa straumatyzowanego przez zdarzenia 11 września.

  czytaj więcej
• Argentyńska lekcja, 56'
  Wojciech Staroń, POL 2011, 56’

  Żona autora filmu otrzymuje posadę nauczycielki języka polskiego w Azara w Argentynie. Cała rodzina – małżeństwo i dwoje dzieci – jedzie do Ameryki Południowej. Azara to niebogata miejscowość, w której ciągle pada deszcz. Ośmioletni syn Staroniów, Jasiek, zaprzyjaźnia się z Marcią Majcher, córką potomka polskich emigrantów. Marcia jest przedwcześnie dojrzała: jej ojciec z powodów zarobkowych mieszka na odległej od rodzinnego domu plantacji, mama ma kłopoty emocjonalne. Dziewczynka próbuje różnych zajęć: stara się założyć sklep, pracuje przy produkcji cegieł. Towarzyszy jej i pomaga Jasiek, dla którego Marcia jest przewodniczką po obcym świecie innego kraju i innego kontynentu. Kontrakt jego mamy się kończy.

  czytaj więcej
• Artifacts of the City / Artefakty miasta, 20'

  GER 2012, 20’

  Florian Schneider, młody filmowiec z zerowym budżetem, podąża po Nowym Jorku za legendą skateboardingu Bobbym Puleo. Puelo mówi, że czasami chciałby nie być skaterem. Albo że powinni mu za to płacić. Zamiast tego pracuje w barze, ponieważ jego sztuka – kolaże notek i zdjęć, które znajduje na ulicy i kolekcjonuje w swoim chaotycznym mieszkaniu – również nie daje środków do życia. Krótkie studium Schneidera jest bardzo intymnym obrazem fanatyka skateboardingu.

   

  czytaj więcej
• Bielutine - In the Garden of Time / Bielutin w ogrodach czasu, 36'

  RUS 2011, 36’

  Ely i Nina czuwają w półmroku nad cenną kolekcją. Niezliczone dzieła sztuki, crème de la crème minionych epok, zdobią ściany ich moskiewskiego mieszkania. Kupił je dziadek, rodzina zachowała kolekcję przez dziesięciolecia i wzbogaciła ją, podczas gdy przemianowanie w czasie Rewolucji lub rosyjska transkrypcja zmieniła ich nazwisko z Bellucci na Bielutin. Ely był kiedyś malarzem, doświadczał ostracyzmu z powodu formalizmu swojej sztuki. Nina, która była historyczką sztuki mówi, że napisała setkę książek. Wódka leje się bez ograniczeń, zabawki wydają się nawiedzone, zbliżają się złośliwe duchy, Kruczy Mistrz Niny mówi, a dla Ely’ego wszystko jest komedią. Sztuki nie można posiadać ani skopiować.

   

  czytaj więcej
• Cities / Miasta, 27'

  GER 2012, 27’

  Nazwy rzek są głównie rodzaju żeńskiego, gór męskiego, a miast nijakiego. Film fotograficzny „Miasta” odkrywa w Berlinie, Budapeszcie i Nowym Jorku całą serię innych miast, ukrytych za lustrami i szczelinami, i nadaje im żeńskie nazwy. Pod powierzchnią odkrywa nasze zachowanie, zarówno ludzkie, jak i nieludzkie. Film kondensuje miejskie uzależnienia i niebezpieczeństwa,
  aż widzowie z całego świata rozpoznają siebie samych w tych portretach. Domem dla nas są miasta ukryte pod tymi prawdziwymi.

   

  czytaj więcej
• Croissant / Rogalik, 17'

  Ze spokojnym skupieniem kamera wędruje przez skromne domostwa odludnej polskiej wsi. Ludzie oglądają telewizję, słuchają muzyki, grają w gry komputerowe. Domownikom zdaje się to nie przeszkadzać, nikt nie odnosi się bezpośrednio do nich. Od czasu do czasu kamera robi zbliżenie na ich twarze. Kiedy indziej przejście do kolejnego domu następuje poprzez zbliżenie radia albo ekranu TV. Potem nasz wzrok może wędrować dalej. Jak nieważcy, nurkujący podglądacze przeczesujemy ruchomy żywy obraz i pozwala nam się zaglądać do życiowych przestrzeni, które są zazwyczaj poza horyzontem naszej percepcji.

  czytaj więcej
• Dad's Stick, 5'

  Nasycona kolorami i treścią, minimalistyczna w formie opowieść o ojcu-malarzu. Jego preferencje kolorystyczne zmieniały się w ciągu długich lat uprawiania sztuki. Malował tylko wieczorami, gdyż w dzień był księgowym. Nie lubił niczego wyrzucać. Nie lubił stosowania kar cielesnych. Opowieść o człowieku, zrealizowana poprzez przedmioty, których zwykł używać, i dla których wynajdywał własne zastosowanie.

  czytaj więcej
• Decembers - Narrating History, 14'

  Historia Grudnia '70 i Sierpnia '80. Tworzenie ruchu Solidarności, przedstawione poprzez nasyconą osobistymi i społecznymi emocjami, emanującą duchem opozycji z lat 70. i 80. w Polsce opowieść o hipotetycznej działaczce. Narracja toczy się zza kadru na tle archiwalnych fotografii. Na bazie wspomnień wielu kobiet Maj Hasager stworzyła jedną, spójną narrację, której węzłowymi momentami dramaturgicznymi są: zimny asfalt przed bramą stoczni i procesja mężczyzn, prowadzona przez bohaterkę opowieści. 

  czytaj więcej
• Democratic Locations (Version Deutschland) / Miejsca demokracji, 6'

  GER 2011, 6’

  Berlin: Plac Poczdamski 17 czerwca 1953 r., na zewnątrz Deutsche Oper 2 czerwca 1967 r., na Alexanderplatz 4 listopada 1989 r. Krótkie, okrojone wycinki oryginalnych nagrań zostały nałożone na czarno-białe obrazy historycznych miejsc widzianych dzisiaj: wielkie samochody i turyści. Kamera przesuwa się i robi zbliżenia. W poszukiwaniu ducha demokracji. Na zewnątrz Urzędu Kanclerza Federalnego widzimy tryskające fontanny i zagubioną, beczącą owcę.

   

  czytaj więcej
• Dragooned, 45'

  Spadochroniarze lądują w Prowansji. Obrazy komentuje głos lektora o intonacji typowej dla propagandowych kronik filmowych z czasów II wojny światowej. Sekwencje walki przeplatają się ze scenami żołnierskiego odpoczynku. Kronika kończy się, klatki filmowe wędrują do tyłu. Znów oglądamy spadochroniarzy w Prowansji, lecz już z innym komentarzem – w konwencji telewizyjnego dokumentu na historycznym kanale. Aliancka operacja desantowa Dragoon rozpoczęła się 15 sierpnia 1944 roku lądowaniem w Prowansji.

  czytaj więcej
• Dusty Night / Pylista noc, 20'

  FRA 2011, 20’

  Zamiatacze piasku i kurzu kręcą się niczym duchy po ulicach w nocnym Kabulu. Wyruszają do pracy o zmierzchu i sprzątają ulice miasta, żeby były przejezdne. Nad Kabulem świeci księżyc, a w Kabulu neony. Bezustannie wdychając kurz, zamiatacze rozmawiają: o starych dobrych czasach, gdy można było dorobić się, pracując na stacji benzynowej; o współczesnych złych czasach, w których nie wszyscy mają elektryczność, a Talibowie nie dają za wygraną. „Bóg nie powinien stwarzać biednych ludzi!”

   

  czytaj więcej
• Edward, 11'

  72-letni Edward zrezygnował z życia 22 lata temu, aby osiąść na gruzowisku w centrum Wrocławia, gdzie żyje bez prądu, pieniędzy i bieżącej wody. Wybudował dom na skarpie, opiekuje się swoją najwierniejszą przyjaciółką, suką Tinką. Spędził wiele samotnych lat wytrwale wykopując malowniczą dolinę w swojej hałdzie, przenosząc setki ton ziemi w celu zabezpieczenia niszczejącej strony swojego gruzowiska.

  czytaj więcej
• El difícil arte del paseo / O trudnej sztuce spacerowania, 48'

  ESP 2011, 48’

  Zobaczymy pięć „travelogue’ów”, a przynajmniej to mówią nam na początku filmu. „Travelogue’i” to wczesne filmowe dzienniki podróży z egzotycznych krajów i miast, popularne w XX wieku: Szanghaj przed Mao, Paryż przed wojnami, Związek Radziecki przed industralizacją, Japonia przed podbiciem Mandżurii, Barcelona na początku hiszpańskiej wojny domowej. Film zabiera nas w przeszłość, w podróż, w której codzienne szczegóły są ważniejsze niż atrakcje turystyczne – wirtualna przechadzka w filmowej, czarno-białej rzeczywistości. Patrz i podziwiaj, bez komentarza.

  czytaj więcej
• Factory, 11'

  Dziesięciominutowy efekt fascynacji możliwością produkowania czystego filmowego piękna, podszyty melancholią i upodobaniem do industrialnych budynków. Sekwencje fabrycznych wnętrz i pracy maszyn sprawiających wrażenie XIX-wiecznych zabytków, przeplatają się z obrazami latarni na tle zieleni, stęchłej wody, łuszczącej się farby i powybijanych szyb, przez które wpada światło słonecznego dnia.

  czytaj więcej
• Fantaisie hystérique / Histeryczna fantazja, 3'

  FRA 2012, 3’

  Z pracy przy ostatnim ujęciu filmu „To a distant land” Muriel Montini powstaje dokumentalny szalony wideoklip. Na mamę reżyserki – protagonistkę tajemniczej ostatniej sceny – nie skutkują mało wiarygodne pocieszenia w rodzaju: „to już ostatnie!”. Dźwiękowiec niezdarnie władował się w kadr, a protagonistka chce rzucić się na kamerę, bo ma serdecznie dość, poza tym jest cała zdrętwiała! I ostatnie ujęcie się nie kończy... nie kończy... nie kończy...

   

  czytaj więcej
• Finistére, 26'

  Rzymianie pierwszy departament północno-zachodniej Brytanii, dziś noszący numer 29, nazwali „Końcem Świata” – Finis Terrae. Jego bretońska nazwa oznacza „Początek Świata”. Między tymi dwoma punktami widzenia bezimiennemu samobójcy udaje się przeżyć w łodzi na plaży i przypisuje on swój ulubiony cytat anarchistycznemu chansonnier, śpiewakowi Léo Ferré: „Lepiej być samotnym, niż w złym towarzystwie”. Poprzez śmierć mężczyzna ma nadzieję wreszcie odnaleźć swoją córkę Sophie, która umarła przed nim, jednak nadal nie ma nagrobka. 

  czytaj więcej
• Grossvater hat das Meer nie gesehen / Dziadek nigdy nie widział morza, 27'
  Christine Hürzeler, GER, SUI 2011, 27’

  Twierdzenie zawarte w tytule filmu, zakładające pewne braki w życiu dziadka, okazuje się – po inspekcji jego rodzinnych archiwalnych taśm Super 8 i innych materiałów filmowych – nieskończoną przepaścią dla naszej ciekawości i spekulacji. Pełen zadumy, melancholijny kolaż jest mentalnym odwzorowaniem epoki, idylli i traumy. Indywidualny niepokój staje się więc wspólnym niepokojem, a obraz rodziny okazuje się emocjonalnym objawem burzy. Wspomnienia są jedynym rajem, z którego nie można nas wypędzić. Są też jednak jedynym piekłem, na które jesteśmy skazani, nawet jeśli jesteśmy niewinni.

  czytaj więcej
• Hinoki Farm, 29'

  Na początku widzimy jak Pan Kikuchi masuje swoją twarz. Precyzyjne ruchy przygotowują go do codziennej rutyny, a widownię – do obserwowania, jak wraz z żoną zajmują się swoimi sprawami. Kamera bez pośpiechu nagrywa ich pracę w polu i ogródku. Naprawiają co nieco w domu, gotują i jedzą, ćwiczą Aikido, robią grilla z gośćmi. Wieczorem gorąca kąpiel. Życie w rytmie Natury i w jedności z nią. Znów skupia się uwagę na proste rzeczy oraz gesty. Po odejściu na emeryturę państwo Kikuchi własnymi rękoma stworzyli swoje gospodarstwo – pola, ogród, budynki – na japońskiej wyspie Kiusiu. Jedynie smugi po samolotach na niebie przypominają im o dawnym życiu w mieście.

  czytaj więcej
• Hombre maquina / Człowiek-maszyna, 14'

  ESP 2011, 14’

  Dhaka jest stolicą Bangladeszu i przemysłowym centrum kraju. Dzień po dniu miliony ludzi wykonują tu najcięższe formy pracy fizycznej – dla dobra miasta i zglobalizowanej ekonomii. Film daje nam wgląd w życie codzienne licznych mężczyzn i kobiet: pracownik, który wraz ze swoimi kolegami produkuje dziennie 18 tysięcy ręcznie robionych cegieł mówi, że czasami czuje się jak maszyna. Kobieta pracuje 12 godzin dziennie z dzieckiem na plecach. Portier uważa, że ludzie są bardziej wydajni niż maszyny – skoro ktoś, kto waży zaledwie 50 kilogramów może unieść ładunek o wadze 120 kilogramów.

   

  czytaj więcej
• Hurdy Gurdy / Lira korbowa, 4'

  GER 2011, 4’

  Pociągi, samochody, samoloty, statki, ludzie. Wszystko nieskończenie obraca się wokół siebie. Ale obiektywy tilt-shift, pseudo-makra, pseudo-miniaturowe światy, poziomy ostrości i filmy poklatkowe czynią z nas jedynie bajkę, złudzenie naszej wesołości. Nasze środowisko to plac zabaw, na którym poruszamy się w tę i z powrotem jak miniaturowe figurki wierząc, że to nie my, ale zabawki.

   

  czytaj więcej
• I can't cry much louder than this / Viel lauter kann ich nicht schreien, 12'

  Każdego dnia jesteśmy bombardowani obrazami z wielu różnych krajów, co daje nam poczucie kontaktu ze światem i zrozumienia tego, co się dzieje. Pod telewizyjnymi relacjami z demonstracji, powstań, wymian ognia, pożarów i powodzi przewija się linijka tekstu, pasek informacyjny mówiący o subiektywności naszego postrzegania: „Jest wiele rzeczy, których nie znam, ale widzę je, a co widzę, tym jestem”.

  czytaj więcej
• Into the innards / In die Innereien, 20'

  Komedia z Appenzell o naiwnych i magicznych otchłaniach. Góry i echa odzwierciedlają naszą najskrytszą duszę. Komentarz szepcze i dramatyzuje, otwarta nienawiść turystów bierze górę i wywraca kamerę. Ekspresjonistyczny esej bada co góry robią nam i co my robimy w nich.

  czytaj więcej
• It was a day just like any other in spring or summer / Es war ein Tag wie jeder andere im Frühling oder Sommer, 17'

  Podróż samochodem przez krajobraz, wsie, obszar przemysłowy. Patrzymy prosto przed siebie, tylko sporadycznie w bok. Wszędzie cisza. Tutaj język istnieje tylko w formie tekstu literackiego, który przesuwa się po przedniej szybie. W trzech epizodach narrator rozmyśla nad tym, co przeżył on i jego rodzina podczas bombardowań w czasie wojny w Bośni i Hercegowinie. Stara się znaleźć powiązania, złożyć je w logiczną całość. Jednak podróż w przeszłość rozdziera przepaść między obrazami teraźniejszości a tekstem o zdarzeniach roku 1992. Brak ścieżki dźwiękowej, martwa cisza bierze górę nad obrazami. Od czasu do czasu same słowa podają w wątpliwość wyrażalność tego doświadczenia, zaprzeczają same sobie. Cel podróży nie jest konkretnym miejscem (pamięci).

  czytaj więcej
• Jackson / Marker 4am, 3'

  Chłopak tańczy na ulicy pośród samochodów. Tańczy prawdopodobnie dla pieniędzy. Ubrany jest dziwacznie – jakby w sukienkę do jazdy na lodzie i bufiaste spodnie. Nie ma na uszach słuchawek, nie widać nigdzie żadnego odtwarzacza muzyki. Przytoczony na początku filmu cytat z Puszkina mówi o takim dźwięku południowoamerykańskiego fletu, który może usłyszeć tylko ten, kto na nim gra.

  czytaj więcej
• Jedan dan na Drini / Dzień na Drinie, 17'

  BIH 2011, 17’

  Jakby wybierając się na wycieczkę, grupa mężczyzn wsiada do autobusu, który zawiezie ich do wyschniętego koryta rzeki. To prace wykopaliskowe. Wyłaniają się części szkieletów – ponad 250 Bośniaków, którzy w latach 1992–1995 zostali zabici przez żołnierzy Republiki Serbskiej w Wyszehradzie i okolicach. Kamera śledzi to, co się dzieje niemal od niechcenia, i właśnie to neutralne podejście – bez pytań czy mówionego komentarza – sprawia, że film jest tak przygniatający.

   

  czytaj więcej
• Junge Kiefern / Młode sosny, 43'

  GER 2011, 43’

  Film „Młode sosny” powstał podczas trzech podróży do Japonii. Reżyserka po raz pierwszy odwiedziła to wyspiarskie państwo w 2009 r. jako część filmowej podróży. „Wszędzie – nawet w dużych miastach – czułam silną więź, jaką Japończycy mają z Naturą. Byłam zafascynowany tym, że zdawał się nie istnieć konflikt między Naturą a kulturą, i wydawało się to zgadzać z moimi własnymi pracami” (Ute Aurand). Efektem jest seria delikatnych obrazów z impresjami z wielu części Japonii. Oprócz młodych sosen widzimy ludzi w sklepie z kapeluszami, zajętych żniwami, na ulicach, gałęzie poruszające się na wietrze, wzburzoną lub spokojną wodę, ale również pieniste powodzie z dźwiękiem lub bez, sfilmowane przed 11 marca 2001 r. i montowane po tej dacie.

   

  czytaj więcej
• Kasno smo se sreli / Wreszcie się spotkaliśmy, 15'
  Marko Grba Singh, SRB 2012, 15’

  Kamera podąża za bezdomnym Zoranem, który krąży wieczorem po Belgradzie. Zoran próbuje sprzedać ikonę, zagaduje o papierosa. Teraźniejszość jest, jaka jest. Zoran śmieje się do kamery. Za jego uśmiechem, zmarszczkami wokół oczu oraz anturażem bezdomnego filmowiec odkrywa ludzką historię, uwikłaną w historię tej części Europy, uwikłanej w całą resztę. Para studentów ekonomii wesoło komentuje niewesołą sytuację makroekonomiczną. Zoran to dla nich dobry przykład takich rozważań. Zoran dla Zorana: „Here we are... What I am. Who you are... Here I go again...”.

  czytaj więcej
• Kichot, 15'

  POL 2011, 15’

  Dla ekscentrycznego Marcina Harlendera sztuka jest najważniejsza. I przy jej użyciu broni się on przed światem zewnętrznym. Jest więc logiczne, że Marcin, jego ciężarna żona i czworo ich dzieci pokazywani są niemal wyłącznie w brudnym, zagraconym, małym mieszkaniu. Film nie potępia ich stylu życia, które jest daleko poza konwencjonalnymi normami, na skraju nieodpowiedzialności. Przynajmniej dla patologicznego zbieracza Marcina, który boi się, że magik zmieni go w mechanicznego kangura, ten system działa.

   

  czytaj więcej
• Kirkcaldy Man / Człowiek z Kirkcaldy, 18'

  GBR 2011, 18’

  Dwadzieścia lat temu każde dziecko na wschodnim wybrzeżu Szkocji wiedziało, kim jest Jocky Wilson. Najlepszy w historii gracz w darta. Mistrz świata. Bohater narodowy i ludowy. Ale od 1995 r. zaczął płacić cenę za swoje samozniszczenie. Choroba, izolacja, depresja. Powstanie i upadek tego bohatera klasy robotniczej, nie tak odmienne od tych znanych z muzyki pop, odbywa się równolegle z upadkiem regionu i jego rodzinnego miasta Kirkcaldy, funkcjonującego dzięki kopalniom węgla.

   

  czytaj więcej
• Kreis Wr. Neustadt / Okręg Wr. Neustadt, 5'

  AUT 2011, 5’

  Niemal 100 wysepek drogowych w Dolnej Austrii w pięć minut, okrążonych na Vespie, której silnik wyje z powodu ponurości otaczającej architektury. Na rondach nie da się uciec przed czasami futurystyczną panoramą. Już na początku filmu krąg się zamyka. Cicho, jakby się unosząc, kamera zaczyna swą orbitę, okrążając podziemną wysepkę drogową. 2011: Okrężna Odyseja.

   

  czytaj więcej
• L'oro bianco e altri racconti / Białe złoto i inne opowieści, 25'

  ITA 2012, 25’

  Woda zalewa górską wioskę. Następnie widzimy prace konserwacyjne na tamie. Niespektakularne, monotonne działania kontrastują z zapierającą dech w piersiach scenerią. Ten alpejski krajobraz na wysokości tysięcy metrów n.p.m. był polem walki podczas pierwszej wojny światowej. Na archiwalnych nagraniach widać batalion żołnierzy wspinających się po górach przez śnieg, budujących okopy i rozstawiających broń. Wreszcie obrazy zalanej górskiej wioski. Fascynujące obrazy z odległych miejsc
  i czasów.

   

  czytaj więcej
• La journée du facteur Khan Agha / Listonosz, 27'

  FRA 2011, 27’

  Listonosz szuka adresów, by dostarczyć pocztę. Miasto to Kabul. Ulice nie mają nazw, domy nie mają numerów. Każdy mieszkaniec zna tylko swój. Mijają godziny, czasami cały dzień, zanim uda się dostarczyć list. A często są one zwracane na pocztę jako niemożliwe do dostarczenia. Jedna z rodzin jest tak szczęśliwa z powodu otrzymania listu z USA, że są przekonani, iż listonosz musi być znajomym ich syna i osobiście przywiózł stamtąd list. Listonosz nie ma więc wyboru, musi powiedzieć rodzinie przy herbacie, że ich syn radzi sobie dobrze, tylko trochę przytył.

   

  czytaj więcej
• Les Mysterès de Paris 1 / Tajemnice Paryża 1, 2'
  Konstantinos-Antonios Goutos, FRA, GER, GRE 2011, 2’

  Dziecięcy but leży na skraju peronu kolejowego. Film nie poddany montażowi, bez żadnych dodatkowych sztuczek technicznych, zachowuje dramatyzm jego porzucenia w rzeczywistym czasie i nadaje mu tytuł mający 170 lat.

  czytaj więcej
• Lux Aeterna, 30'

  POL, NOR 2011, 30’

   Bezładne teksty i nie-teksty jako agresywne „My” w poszukiwaniu nas samych obalają i pokonują świat, podczas gdy my zmieniamy kształt Ziemi na podobieństwo krajobrazu księżycowego. Czy żwirownie są szaleństwem? Kamieniołomy, wieże, tunele? Myśl, planowanie, akcja? Cywilizacja, rewolucja, tworzenie lepszego świata? Dążenie do władzy lub harmonii? Czy nienasycony lęk przed tym właśnie? Daj nam, o Panie, wieczny spokój i wieczną światłość.

   

  czytaj więcej
• Man made place / Ren Zao Kong Jian, 52'

  Program urbanizacji Chin pochłania 40% światowych zasobów cementu i stali. Kangbashi ma być ultranowoczesnym centrum administracyjnym, badawczym, finansowym i edukacyjnym, które przyćmi swoich poprzedników. Niedaleko Yumen rozpada się w beznadziei. Dwa opuszczone miasta, dwa przejawy megalomanii: jedno z nich postindustrialne, drugie ogarnięte obsesją na temat przyszłości. Wśród ruin pierwszego pasą się kozy, a największe i najpiękniejsze fontanny na świecie w drugim z miast są niemalże opustoszałe. „Miejsce stworzone przez człowieka” to dwulicowa opera, jak ogromna moneta, której strony zastępują niepokojące obrazy pełne cichej żałoby i bolesnej melancholii. 

  czytaj więcej
• Man of Iron / Człowiek z żelaza, 2'
  Angelika Herta, POL 2011, 2’

  To mógłby być fragment reportażu peerelowskiej telewizji. Zapamiętałość, twardość, całkowite poświęcenie. Zbliżenie twarzy robotnika: pooranej, z powszechnymi w latach 70. i 80. wąsami. Praca jest wykonywana z zangażowaniem, bez markowania, choć zmiany w rytmie uderzania młotem mogą zastanawiać. Następne ujęcia uświadamiają umowność filmowanej sytuacji: robotnik uderza młotem w powietrze, stojąc w zakreślonym na podłodze prostokącie. Przemysłowa hala (miejsce działania) jest w pełni autentyczna, z mocnym wymiarem symbolicznym. To hala stoczni w Gdańsku. Realizacja sytuuje się na pograniczu filmu dokumentalnego i video-artu.

  czytaj więcej
• Maria, 19'

  Maria odchodzi, łagodnie i spokojnie, w otoczeniu krewniaczek i przyjaciółek. Spokojne głosy kobiet wypełniają pokój – pokój z telewizorem, kaflowym piecem i świeczkami zapalonymi przy odchodzącej. Maria śpi spokojnie. Jej towarzyszki jedzą, śmieją się cichutko i cały czas rozmawiają. Maria odchodzi wśród ich przyjaznych i pogodnych głosów. Bardzo prosty dokument, zarówno w  warstwie obrazu, jak i dźwięku, przepełniony jest spokojem, dyskrecją, szacunkiem do sytuacji i postaci; zarazem trafnie ujmuje tę graniczną sytuację oraz jej uczestniczki.

  czytaj więcej
• morgen leben wir wieder / jutro znów będziemy żyć, 20'
  Corinna Giesen, GER 2011/2012, 20’

  Młodszy brat Corinny, Tiemo, spędza swoje życie w izolacji od społeczeństwa i nieustającym pesymizmie, ma skłonności samobójcze i odmawia poddaniu się terapii. Ich rodzice mają dość i wyrzucają go z domu. Od tej pory Tiemo wegetuje w przyczepie kempingowej w ogrodzie Ingmara, a Corinna, która coraz bardziej angażuje się w jego problem, nadal ma nadzieję na poprawę sytuacji. Ale wątpliwości Tiemo zdają się nie do przezwyciężenia, a jego intencje naumyślnie nierealistyczne.

  czytaj więcej
• My house without me / Mój dom, 28'

  Ślepia wilków świecą w ciemności, otaczają cię, pozornie liczne. Wojna ma wiele aspektów, porwanie i przesiedlenie mają przeciwne przyczyny. Urodzona we wschodniej Polsce Janina została deportowana na Syberię w wieku 10 lat,  po niemiecko-rosyjskim podziale kraju, a sześć lat później do Stettina, który wówczas zaczął być nazywany Szczecinem. Tam do przyjazdu Janiny żyła Annemarie, która przeniosła się potem na zachód z Niemcami. Obie kobiety przestały płakać. Wystarczająco już płakały w swoim życiu. 

  czytaj więcej
• Nie ma powodu by stąd odejść, 18'
  Gregory Portnoy, POL 2012, 18’

  Śnieg, monotonna muzyka, przejeżdżające pociągi. Podróż? W scenerii osiedla, jakich wiele w każdym zakątku Europy, ludzie podążają w przeróżnych kierunkach. Uważny voyeurysta śledzi ich, nic o nich nie wiedząc (?). To mogą być Twoi/moi sąsiedzi. Za firanką: może to jesteś Ty? Codzienne piękno, nuda, krzątanina, niepokój, a może tylko doskonale poukładany system, w tym wypadku filmowy? Czy stawiać wielkie pytania i budować uniwersum? Czy policzyć prostokąty balkonów? Skupić się na wzorach: dywanu, firanki, na strukturze śniegu? Znaleźć właściwy detal? Początek i koniec podróży oraz to, co pomiędzy.

  czytaj więcej
• Niebiańskie Jezioro / God’s Lake, 17'

  POL 2011, 17’

  Kontemplacyjne obrazy jeziora i codziennych czynności, cerkiewne rytuały i pieśni, transmisje i wiadomości z Euro 2012 – świat pewnej ukraińskiej rodziny żyjącej 550 km od Kijowa, na Polesiu Wołyńskim, niedaleko polskiej granicy, sfilmowany kilka miesięcy temu. Jezioro: ukraińska Świtaź (nie należy mylić z białoruską Świtezią, sportretowaną w Świteziance Mickiewicza) stanowi centrum ich życia, doczesnego i niebiańskiego – według słów matki rodziny. I rzeczywiście, patrzymy na nie jak na doskonałe uniwersum z opisów mitycznego świata. A Michel Platini jedzie na lotnisko na spotkanie z władzami...

   

  czytaj więcej
• No estoy muerto, solo estoy dormido / Żyję, tylko śpię, 25'
  Juan Sebastian Lopez Maas, NED 2011, 25’

  Osioł był jedynym zwierzęciem, na którym podróżował Jezus. To święte zwierzę. Tutaj osioł przechadza się jak po biblijnym krajobrazie. W powietrzu krążą sępy. Zwierzę umiera samo. Jego dolna szczęka staje się instrumentem. Afro-Peruwiański stepujący tancerz i cajuński muzyk Amador Ballumbrosio, który umarł w 2009 r., wiedział, że jak każdy tutaj, powróci jako osioł. Na jego pogrzebie, zamiast płaczu i lamentowania, ludzie tańczyli i grali muzykę, tak jak on. Na oślich zębach.

  czytaj więcej
• Nocturne #2 | Nokturn #2, 12'
  Pieter Geenen, BEL 2012, 12’

  Statyczne ujęcie teherańskiego zaułka. Minimalne zmiany natężenia światła. Perspektywa pustej ulicy, u której wylotu przesuwają się ledwo widoczne sylwetki. Migają światła na przejściu, a nieobecność życia staje się dojmująca. Czteropasmówka: rozświetlona, mnogość świetlnych punktów: wieżowce. To Azadi Tower (Freedom Tower) – wokół której koncentrowały się wydarzenia najnowszej historii Iranu: Irańskiej Rewolucji 1979, nacjonalistyczne i patriotyczne demonstracje podczas wojny z Irakiem, protest po wyborach prezydenckich w 2009. Film został zrealizowany kamerą z telefonu komórkowego wiosną 2011 roku. Podczas Arabskiej Wiosny reżimy broniły się przed protestującymi, odcinając obywateli od łączności telefonicznej i Internetu.

  czytaj więcej
• On the spot – Gaza, 30'

  Nalot izraelski zabija Ahmeda Jabari, lidera Brygady Al Qassam. Wśród chaosu młody kombatant zbiera części ciała i oko Jabari, zawija w materiał i zanosi w miejsce, gdzie ciało jest opłakiwane. Z boską pomocą pewnego dnia wysadzi się w Izraelu, żeby oni też tak wyglądali. Jednocześnie Bissan, córce Palestyńskiego dziennikarza, który nadzoruje filmowanie w Gazie, odłamek odrywa trzy palce, a on walczy o to, żeby przeszła operację w Izraelu. Operacja tam udała się. Koncepcja OTS, serii telewizyjnych filmów dokumentalnych która odniosła sukces na całym świecie jest prosta: pozwólmy miejscowym opowiedzieć swoje historie.

  czytaj więcej
• Out of Frame / Titloi Zelous, 10'

  Plakat to obraz, który służy celowi. Informuje, reklamuje, przestrzega lub bawi. Plakaty tworzą razem galerię w przestrzeni publicznej. Jednak gdyby nie było już wiadomości, gdyby zabronić reklamowania i gdyby bilbordy zostały porzucone, odzwierciedlałyby one tylko naszą wewnętrzną pustkę. Z dźwięku ruchu ulicznego, urywków rozmów oraz koncertu gwizdów i syren wyłania się nieprzerwany, złowrogi dźwięk, który stopniowo robi się coraz głośniejszy, jak dźwięk nadciągających eskadr lotnictwa. 

  czytaj więcej
• Palau – Blue Sky, 13'
  GER 2011, 13’

  W 2009 r. Palau, małe państwo na Pacyfiku, zgodziło się przyjąć sześcioro aresztantów z Guantánamo, którzy w Chinach należeli do uciskanej muzułmańskiej mniejszości Ujgurów. Mimo dowodów świadczących o ich niewinności, nie mogli wrócić do swojego kraju po siedmiu latach więzienia w Guantánamo. Johnson Toribiong, prezydent Palau, z tak wielkim współczuciem mówi o problemach i potrzebach wypędzonych osób, aż trudno uwierzyć, że to mówi polityk. Widzimy obrazy z codziennego życia idyllicznej polinezyjskiej wyspy, gdzie Ujgurzy – bez paszportów – nadal w pewnym sensie są więźniami.

  czytaj więcej
• Pale / Bledo, 21'

  Chronologia izolacji: jesienią 2011 r. do populacji Banja Koviljača należało 1500 nielegalnych imigrantów, którzy w tej miejscowości bardzo się odznaczali. Małe spa na granicy z Bośnią i Hercegowiną w zachodniej Serbii służyło im za tymczasowe miejsce postoju w drodze do UE. Mieszkańcy miejscowości, którzy wcześniej dobrze zarabiali wynajmując lokale ludziom szukającym azylu, powiedzieli imigrantom „nie”. Wiosną 2012 r., za inicjatywą osób mieszkających w Banja Koviljača, oddziały specjalnej policji zadbały o to, by miejscowość była wolna od imigrantów. We wrześniu mieszkańcy świętowali podczas karnawału, sami wśród swoich. Widzimy smutny występ z tancerzami przebranymi za koguty: sfilmowany jako farsa na temat kultury spa, uratowanej już od obcego wpływu. Potem melancholijna podróż przez ścianę mgły, która oddziela miasteczko od świata zewnętrznego.

  czytaj więcej
• Papierowe pudełko, 9'
  Zbigniew Czapla, POL 2011, 9’

  W maju 2010 r. tysiące ludzi zostały bez domów, kiedy wylała Wisła. W ruinach domu swoich rodziców Czapla znajduje tylko pudełko ze starymi fotografiami rodzinnymi. Ale nawet one uległy zniszczeniu pod wpływem wody i błota, i nie da się ich uratować. Film jako próba zachowania tego, co minęło, co zostało zniszczone wraz z biegiem czasu, nieznane fragmenty i katastrofa jako pochodzenie i historia rodzinna człowieka.

  czytaj więcej
• Petite Afghanistan / Mały Afganistan, 30'

  FRA 2011, 30’

  Wzdłuż wąskich trzech kilometrów Qala-e Wahid, ulicy w Kabulu, konne taksówki z trudem przemieszczają się między samochodami. Zdarzają się stłuczki. Starodawny interes może paść ofiarą modernizacji. Niektórzy właściciele sklepów chcieliby, żeby tak się stało, bo konie bardzo brudzą. Ale pomimo swojego nerwowego życia, kierowcy konnych taksówek nadal znajdują czas na
  zabawę – przed kamerą, ale także dla samych siebie. Ulice to Mały Afganistan – jak mówi głos lektora – ze wszystkimi jego konfliktami i sprzecznościami.

   

  czytaj więcej
• Postcard from Somova, Romania / Pocztówka z Somovy, z Rumunii, 20'

  AUT, ROU 2011, 20’

  Ta filmowa pocztówka nie opowiada o idyllicznych wakacjach czy ekscytujących przygodach. Przeciwnie, w delcie Dunaju niedaleko Somovy czas zdaje się stać w miejscu. Kozy, koń, psy i koty wędrują po okolicy, śmieci leżą na ziemi. Kamera ujmuje bezcelowy ruch zwierząt, przywiązując wielką uwagę do szczegółu. Piękno tej „pocztówki” ukazuje się w na pozór przypadkowej, ciągłej obserwacji – do muzyki Ralpha Vaughana Williamsa.

   

  czytaj więcej
• Pustelnicy / The Hermits, 26'

  POL 2011, 26’

  Nad ruchliwą drogą widzimy dwie chatki uczepione zbocza, jedna rzut kamieniem od drugiej. Po lewej Grzegorz służy Bogu, narzekając na swoje ciało, które jest jego najgorszym wrogiem, a także na bliskość świata. Po prawej – stary wstrętny obszarpaniec Marian grozi, że przegoni kamerę. Sąsiedzi odtrącają siebie nawzajem, a jednak jeden zachowuje się jak kopia drugiego. Czy istnieje miłość? Życie po śmierci? Żaden z nich nie odrzuca wielkich pytań. Proste wiejskie obrazy, malowane przez starszego mężczyznę, są pełne policji, hołoty i papieża.

   

  czytaj więcej
• Rail Blues / Kolejowy blues, 13'

  13’

  Zjawiskowe widoki z okien w Afryce zachodniej przeciwstawione są rzeczywistości w fabryce. Budowanie lokomotywy. Jazda pociągiem. Gruntowny przegląd. Jazda pociągiem. Czyszczenie.

   

  czytaj więcej
• Rozmowa, 16'

  POL 2011, 16’

  Agnieszka i Janusz poznali się korespondencyjnie podczas odsiadywania swoich długoletnich wyroków. Nawiązała się między nimi bardzo silna więź. Agnieszka wychodzi już na przepustki, po odsiedzeniu 8 lat z długiego wyroku za morderstwo z premedytacją. W czasie jej wyjść na wolność realizowana jest „Rozmowa”. Wtedy też po raz pierwszy mogła zobaczyć (na monitorze) Janusza. Podzielony na dwa osobne ujęcia ekran staje się metaforą sytuacji bohaterów. Agnieszka została skazana na 25 lat, Janusz na dożywocie.

   

  czytaj więcej
• Schurback, 29'

  GER 2012, 29’

  Jego życie osobiste mogło potoczyć się inaczej, mówi Schurback, który poszedł w ślady swojego ojca jako sprzedawca. Przez trzydzieści lat sprzedawał parasole. Może zbyt często był zbyt „kontrapunktowy”, jak mówi. Sprzedawca, samotny wilk, czasami odradzał klientom zakup. Ze znaczną elokwencją, wplatając w swoją historię liczne anegdoty, Schurback mówi o tym, jak stał się bezrobotny, a także filozofuje na temat cyfrowego, zglobalizowanego świata. W centrum zatrudnienia ten starszy obywatel jest szkolony na podrzędnego pracownika za jedno euro. Film zestawia narrację Schurbacka ze stonowanymi, często smutnymi obrazami, pokazując go w nowej pracy w magazynie lub w pustym sklepie z parasolami, gdzie czasami jeździ w kółko rowerem. Opowieść wzbudzająca empatię.

   

  czytaj więcej
• Skin feels / De huid voelt, 6'

  Ciała rodziców starzeją się. Umysł dorosłego dziecka nie chce zaakceptować tych zmian. Daniel Bunnik mówi o tym wprost w swoim dyptyku o ojcu i matce. Cień kryje najdrastyczniejsze elementy obrazu, oświetlenie jest dyskretne. Strategie mamy autora przy schodzeniu ze schodów – nawet komiczne  Ciężar ciała jest jeszcze do pokonania przez ich właścicieli. Dla kogo ten ciężar jest trudniejszy do zniesienia: dla rodzica, czy dla dziecka? Dziecko wciąż się buntuje, a rodzic musi to akceptować? Te ciężary: buntu i akceptacji równoważy ostatnia scena.

  czytaj więcej
• Snowstorm / Schneesturm, 12'

  Cornelia jest napięta i skupiona. Włącza laptopa i śledzi przebieg długich ciągów binarnych. Jej twarz jest coraz bardziej napięta, zaś uporczywie wbity w monitor wzrok zdradza maksymalną koncentrację. Ciąg binarny jedzie pod jej palcami w górę i w dól. „Jestem gotowa”, mówi Cornelia. Zera i jedynki wypełniają pokój. Rekord Cornelii Beddies to 2940 symboli binarnych zapamiętanych w ciągu 30 minut. Kod użyty do cyfrowej reprodukcji obrazu Williama Turnera „Burza śnieżna na morzu” liczy około 2 milionów znaków.

  czytaj więcej
• Social Animals, 16'

  Niepotrzebna nam tu droga. Jest coraz więcej kłusowników, którzy jeżdżą zagranicznymi pojazdami śnieżnymi; gdybyśmy mieli drogę, obrabowaliby nas ze wszystkiego. Mieliśmy tu tyle łosi, teraz już ich nie ma. W niekończącym się zimowym krajobrazie mężczyźni czują, że oni i ich zwierzęta są zagrożeni przez nasz świat, aż do momentu gdy jeden po drugim opuszczają swój.

  czytaj więcej
• Some Exercise In Complex Seeing Is Needed, 3'

  Ten trzyminutowy film jest naznaczony kulturowymi „izmami” ostatnich dwóch wieków. Można to potraktować zarówno jako jego wadę, jak i wartość. Dzielna pływaczka zanurza się i wynurza, sama jedna przeciw prądowi wody, lecz czy faktycznie przeciw prądowi znaczeń wyprodukowanych w warstwie dźwiękowej? Obawa przed ich natłokiem jest zaiste dręcząca, chce się uciec, a strumień jest nieubłagany. Bezlitośnie wdziera się w uszy monotonnym rytmem. Ramy tego performensu wyznaczyły „rytmizmy” kilku artystycznych pokoleń.

  czytaj więcej
• Sometimes I'm lonely / Qe skem a'malla harza - Ich bin manchmal einsam, 15'

  Dr Hans Schonger poszedł w ślady swego ojca i został ekspertem w jednej z niekonwencjonalnych dziedzin nauki: bada opadające liście. Podczas pracy w terenie, w lesie, napotyka niezwykłą, płochliwą istotę – „Wielką Stopę” – w trakcie ucieczki. Wrażliwy naukowiec zdobywa zaufanie tego osobnika z dalekich stron, mimo że są poszukiwaczami, których dzieli prawie wszystko – co w filmie wyrażone jest podziałem ekranu na dwie części. Studium wyjątkowej przyjaźni, która przekracza bariery językowe i kulturowe.

  czytaj więcej
• Space In Between, 25'

  W wodzie odbija się gigantyczny budynek. Można by go wziąć za część przerośniętego blokowiska w  niezamożnej dzielnicy. Od pasa zieleni – lichego obszaru dzikości w środku (a może raczej na obrzeżach – tego jeszcze nie wiemy) miasta oddziela go mur, na którym jakiś graficiarz umieścił wyraz SPACE. W tym miejscu stajemy się niewidzialnymi świadkami intymnej, choć prowadzonej za pomocą krzyku, rozmowy. Młoda kobieta porozumiewa się przez fosę, mur i zasieki ze swoim ukochanym osadzonym w wielkim więziennym kompleksie, niedaleko centrum Amsterdamu. Towarzyszy jej córka. 

  czytaj więcej
• Strobogramm, 3'
  Flora Watzal, AUT 2011, 3’

  Na powierzchni rastrowego obrazu Flory Watzal zwykłe włączenie i wyłączenie światła sufitu prowadzi – niczym poprzez stroboskopowe spowolnienie i rozczłonkowanie – do efektu, który niechybnie powoduje wesołość. A klikanie włącznika może, przez nałożenie poprzez sieć akustyczną, powodować rytmiczny stukot.

  czytaj więcej
• Sunny Afternoon, 7'

  Z początku tylko 16 zdjęć z 1992 roku, ukazujących prosty ruch, połączonych w wariacje rytmiczne. Każdy obraz przypisany jest nucie w 12-nutowej skali, do momentu gdy wizualny fakt siadania łączy się z muzycznym, stając się komicznym. Potem: niebieskie niebo, białe chmury czarne krzesła i zmysłowe zadurzenie się w chwytliwym brzmieniu z Nowego Orleanu, oraz dwuwymiarowy świat w 25 klatkach na sekundę, jednak pełen rotacji, refleksji, wyrafinowania, poklatkowości, piksilacji, rotoskopii i iluzji, aż do punktu oszukania samego siebie w tym rozbudowanym autoportrecie, który zaczyna się zdjęciem z dzieciństwa, zrobionym 20 lat przed powstaniem filmu, a kończy rysunkiem starszego mężczyzny 20 lat po nim.

  czytaj więcej
• Take #2, 8'

  Dwie kobiety – dojrzała i bardzo młoda, symetrycznie ustawione względem siebie, symetrycznie ubrane. Młoda kobieta mówi o wchodzeniu w rolę, o tworzeniu postaci, budowaniu jej osobowości, o tym, jak staje się personą tej roli. Zaczyna mówić w trzeciej osobie: o aktorce, o sytuacji przesłuchania, o uczuciu bycia przezroczystym. Starsza kobieta patrzy w bok. Pełna napięcia autotematyczna sytuacja pomiędzy aktorką i specjalistką od castingu – rozegrana obrazem, krótkim monologiem i milczeniem. 

  czytaj więcej
• Taxi Sister / Siostry Taxi, 30'
  Theresa Traore Dahlberg, SEN 2011, 30’

  Pięć lat temu rząd Senegalu zaproponował dziesięciu kobietom możliwość uzyskania prawa jazdy i kupienia samochodu na kredyt. Dzisiaj 15 z 15 tysięcy taksówkarzy w Dakarze to kobiety. Film pokazuje jedną z nich, Boury – najpierw podczas kłótni, w której mężczyzna używa argumentów rodem ze średniowiecza, a przez resztę dnia, gdy marzy o własnej firmie, zatrudnianiu mężczyzn i kobiet. Firma będzie się nazywała Malaou, na cześć konia, senegalskiego bohatera. Ojciec Boury zginął trzy lata temu w wypadku samochodowym, więc bohaterka uważa, że została jedną z Sióstr Taxi dla niego, aby przejąć jego rolę w rodzinie.

  czytaj więcej
• Teplo / Ciepło, 21'

  BLR 2012, 21’

  Poetycka, posługująca się głównie obrazem z niemal „zdjętymi” kolorami (które tym mocniej oddziałują, akcentując swą obecność w „zgaszonym” otoczeniu), dokumentalna opowieść o fabryce
  filcu do... walonek. Cały proces technologiczny – od „kąpanych” w wodzie włókien po wykrawanie z gotowego już materiału kształtu butów – przedstawiony został w formie transowej sekwencji wizualnej, której towarzyszy dźwięk pracujących maszyn. Zbliżenia robotników są niczym kontrapunkty. Wszystko wokół nich paruje od gorąca. Fabryka walonek w Śmiłowiczach (Smilovichi) na Białorusi działa od 1929 r.

   

  czytaj więcej
• The Bull Laid Bear, 24'

  Analiza współczesnego kapitalizmu, która zdecydowanie wykracza poza codzienne doniesienia mediów. Autorzy przeprowadzili wywiady z ekspertami od spraw gospodarki, gospodarczymi przestępcami i aktywistami na rzecz zmian. Analiza jest drapieżna – przez treść, która może nieprzyjemnie zaskoczyć potulnych (bo niewprawnych w analizie współczesnego kapitalizmu odbiorców ekonomicznych newsów – jakimi w  większości, my odbiorcy, jesteśmy), jak i przez groteskową formę. Absurd i groza ekonomicznej rzeczywistości błyskotliwie przedstawione poprzez animacje i prowadzone w wirtualnym pubie rozmowy.

  czytaj więcej
• The Centrifuge Brain Project / Projekt Wirówka Mózgu, 7'

  GER 2011, 7’

  W latach 70. XX w. dr Nick Laslowicz studiował wpływ karuzel na placach zabaw na krzywą nauki czterolatków. Trzeba było zbudować większe i mocniejsze machiny, żeby przestudiować ich wpływ na dorosłych. „Wczesne testy były katastrofą. Kiedy osiągnęliśmy 6 g, wszystko legło w gruzach. Straciliśmy status akademicki.” Ale dr Laslowicz i jego partner znaleźli sposób, aby kontynuować badania i stworzyli najbardziej szalone karuzele w celu pokonania błędu Natury, grawitacji. Archiwalne fotografie dostarczają dowodów. Film z przymrużeniem oka zaprojektowany jak – zbyt krótki! – telewizyjny film dokumentalny o zawiłych aspektach nauki. Nawet widz traci wszelkie poczucie proporcji.

   

  czytaj więcej
• The Devil, 7'

  Przez długi czas Jean-Gabriel Périot chciał zrobić film o ruchu na rzecz praw cywilnych „Czarne Pantery”. Nie było to jednak możliwe dopóki nie poznał Boogersa w Tours i nie usłyszał jego utworu „The Devil”, który w tamtym czasie kończył się kazaniem Jeremiah Wrighta. Loopy materiału Périota ukazujące przemoc w barze i na chodniku nie są wideoklipem, opisują nieustępliwość rasizmu. Gdziekolwiek rządzi rasizm, tam będzie nie jedno uderzenie, kopniak czy strzał, ale będzie się to działo w kółko, za każdym razem gdy ofiara pojawi się w „niewłaściwym” miejscu, odpyskuje czy będzie się bronić.  

  czytaj więcej
• The experimental forest / Foret d'expérimentation, 22'

  Na początku, między czarnymi gałęziami, widzimy fragment nieba, przez które przepływają białe chmury. Te ciemnieją, a obraz przypominający sylwetkę staje się czarny. Zanurzamy się w wizualnym eksperymencie z lasem. Dźwięki ulegają zniekształceniu, podczas gdy obrazy stają się coraz bardziej abstrakcyjne, później niemalże psychodeliczne. Najwyraźniej to, co jest poza cywilizacją, przestało istnieć. Tytuł filmu jest niejednoznaczny: eksperymenty na obserwatorze zdają się leżeć także w naturze lasów. Stanowiły w końcu inspirację dla niezliczonych obrazów i opowieści. Pod koniec widok na brzeg lasu po drugiej stronie jeziora. To, co z początku wygląda jak rysunek, staje się filmowym kadrem, który zdaje się być w pewien sposób znajomy. Potem estetyczna przygoda kończy się.

  czytaj więcej
• The High Price of Gold / Wysoka cena złota, 15'

  GBR 2012, 15’

  Prosty w formie dokument stawia nas twarzą w twarz z kobietami z Prowincji Wschodniej Demokratycznej Republiki Konga. Jeśli pozostaniemy, musimy wysłuchać: ile razy, jak długo i w jaki sposób były gwałcone – one i ich malutkie córki; co je potem spotyka ze strony mężów i wspólnoty; o zabitych mężach, złocie i sprawiedliwości. Na koniec mówią ich mężczyźni. W Kongu od lat sytuacja jest krańcowo niestabilna. Rebelianci – sprawcy zbrodni na rolnikach z wiosek – popierani przez sąsiednie państwa, bogacą się na nielegalnym wydobyciu surowców, głównie koltanu, który ma ważne znaczenie dla elektroniki, zbrojeń i podróży kosmicznych (z powodu wojny domowej ONZ zakazała jego wydobycia), a także przysłowiowego złota. W niektórych rejonach na wschodzie ludzie żyją za 18 centów dziennie.

   

  czytaj więcej
• The imprint / La huella, 18'

  Peruwiańska wojna domowa trwała dwie dekady (1980-2000) i odebrała życie 69 000 ludzi, z których 70% stanowiła ludność wiejska posługująca się językiem keczua. Straszliwych zbrodni dopuszczały się nie tylko buntownicze grupy lewicowe, ale również wojsko i policja. Poza końcowym raportem, peruwiańska Komisja Pojednania skompilowała archiwum 1500 fotografii, na których bazuje film. Korzystając z wybranych zdjęć, reżyser rozwija poetycką opowieść, wzmocnioną wypowiedziami specjalisty sądowego José Pablo Baraybara. Jest to film o potędze obrazów czekających na obejrzenie, a które później pojawiają się na nowo, jakby były częścią pamięci.

  czytaj więcej
• The princess and the wall / Księżniczka i mur, 15'

  „Najbardziej to bym chciała pracować w takim... gdzie kobiety chodzą w sukienkach modnych. Bym chciała być aktorką. I bym chciała być śliczna. I żeby mnie kochali wszyscy chłopacy i wszyscy ludzie mnie znali” – zwierza się Kasia. Ma 6 lat, bogatą wyobraźnię, mnóstwo energii, marzeń i planów. Uważnie obserwuje świat wokół siebie i nie jest naiwna. Kasię, jej rodzeństwo, rodziców i sąsiadów od świata „lepszych” oddziela wysoki mur. Kasia żyje w Europie Środkowo-Wschodniej, w Polsce. Marzy o lekcjach tańca, ale wie, że trzeba za nie płacić, a jej rodzice muszą w pierwszej kolejności wyżywić rodzinę.

  czytaj więcej
• The race / La course, 4'

  Obraz poświęcony postaci Eadwearda Muybridge'a, który w latach 70. XIX wieku analizował za pomocą fotografii ruch galopującego konia. Jean-Michel Rolland rytmicznie powtarza dwa ujęcia marsylskiego toru wyścigowego. Nie ma tu piękna galopu. Trzask podczas pokonywania przeszkody nasuwa myśl o bezsensownym wysiłku i bólu, a skojarzenia z Muybridgem szereg pytań o technologię, ideologię, analizę, ewolucję i aktywizm.

  czytaj więcej
• The red carpet / La alfombra roja, 12'

  Slumsy Garib Nagar, dzielnica Bandra, Bombaj, Indie. Domek przy domku, kolorowe śmieci. Dwunastoletnia Rubina lubi to miejsce: „Życie tu jest fajne, naprawdę. (...) W każdym domku w sąsiedztwie jest ośmioro-dziesięcioro dzieci”. Dla Rubiny i jej rówieśników slumsy to jeden wielki plac zabaw. Mogą kąpać się w deszczu. Jednak Rubina wie, że każdy dom może popłynąć, a dorosły czy dziecko ciężko zachorować. Chce być aktorką, ale nie jest pewna przyszłości. Rubina Ali jest autentyczną mieszkanką slumsów. Zagrała w dwóch filmach. Pierwszym z nich był „Slumdog. Milioner z ulicy”.

  czytaj więcej
• The thinker in the supermarket / Mislilac u supermarketu, 7'

  Anonimowe produkty na półkach. Niekończące się staccato z małego i dużego druku na opakowaniach, katalogach, informacjach dla konsumentów i historii świata. Na pierwszym planie „Myśliciel” Auguste Rodina pozuje jak to on na niezliczonych kopiach na całym świecie, siedząc, myśląc i przez całą wieczność przedstawiając Dante Alighieriego. Ale ten Myśliciel nie jest zrobiony z brązu czy z gipsu, ale z krwi i kości. Tu i teraz Serb kontempluje ludzkie zachowanie, dopóki ogień piekielny nie przemieni jego supermarketu w bramy piekieł. 

  czytaj więcej
• The Verdict / Presuda, 11'

  Zdaniem Clausewitza, wojna jest kontynuacją polityki innymi środkami. 16 lat po wojnie Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii w Hadze skazał chorwackiego generała Ante Gotovinę na 24 lata więzienia za zbrodnie wojenne na serbskich cywilach. Ludzie na ulicach śpiewają żarliwie pieśń miłosną dla swojego bohatera, gdy uderza ich ogłoszony przez głośniki wyrok. Płaczą wyzywająco, ze złością, jeden z nich wypowiada wojnę. Tłum skanduje: „Walczmy, walczmy, walczmy! Walczmy o swój naród!” Rok później Trybunał unieważnia wyrok i oczyszcza go ze wszystkich zarzutów. Ante Gotovina jest wolnym człowiekiem i otrzymuje honorowe obywatelstwo miasta Split. Od czasów rzymskich mówi się, że przed sądem i na morzu jesteśmy w rękach Boga.

  czytaj więcej
• Tonia i jej dzieci, 57'
  Marcel Łoziński, POL 2011, 57’

  Matka Wery i Marcela jako żydowska komunistka przybyła do Palestyny. Stamtąd deportowano ją do Francji. Jej mąż Sioma walczył w Hiszpanii, był internowany we Francji, przekazany Gestapo i zamordowany w Aushwitz. W 1941 r. Tonia dobrowolnie zarejestrowała się jako Żydówka we Francji, ale w 1945 r. aresztowano ją tam jako nielegalną imigrantkę. Razem ze swoimi dziećmi wróciła do Polski, gdzie aresztowano ją ponownie w 1949 r. Przez pięć lat była upokarzana i torturowana, po czym – choć zwolniono ją jako niewinną – nadal nalegała, że była wspólniczką Noela Fieldsa. Pozostała komunistką do końca swojego życia w Izraelu. Wera i Marcel nucą lewicową piosenkę dla dzieci, która utkwiła im w pamięci.

  czytaj więcej
• Torque, 7'

  Skrzyżowanie dwóch prostych linii, nie tylko w akrobacji formuł, ale też gdy bierzemy pod uwagę perspektywę, leży w nieskończoności. Gdybyśmy stali na torach i patrzyli wzdłuż nich, iluzja optyczna i brak doświadczenia pomogłyby pokonać matematykę. A co jeśli dokładnie u naszych stóp znajdowałyby się niezliczone skrzyżowania niezliczonych torów i co jeśli nie wyglądałyby na proste, a cała ta plątanina zaczęłaby się obracać? Nie ufalibyśmy naszym zmysłom, nie wiedzielibyśmy, w którą stronę się zwrócić i to byłby koniec całej naszej nieskończoności. Żaden pociąg nie wyszedłby z tego bez szwanku. 

  czytaj więcej
• Trantor Chronicles, 60'

  Człowiek w metrze opowiada o swojej walce z korupcją, o ludziach korporacji, którzy zabili jego rodzinę, a teraz chcą mu zamknąć usta na zawsze. Obrazom nowoczesnego miasta, scenom z życia zwykłej chińskiej rodziny i archiwalnym zdjęciom towarzyszą tybetańska i zachodnia muzyka, między innymi „Lacrimosa” z „Requiem” Mozarta oraz wątki z cyklu „Fundacja” Isaaca Asimova. Uniwersalna opowieść o cywilizacjach.

  czytaj więcej
• Two Islands, 6'

  Metropolia sportretowana z perspektywy cmentarzyska położonego na nowojorskiej wyspie Hart. Od 1689 roku 18-hektarowy teren funkcjonował jako miejsce pochówku dla bezdomnych, dzieci, noworodków. Obrazom wyspy – bezludnego, zaśmieconego miejsca idealnego dla populacji dzikiego ptactwa – towarzyszy beznamiętna relacja o liczności i liczebności transportów zmarłych oraz o systemie układania w zbiorowych mogiłach. Metropolie i cywilizacje mają swoje cmentarze bez tabliczek i pomników oraz swoje śmietniki – dosłowne i metaforyczne.

  czytaj więcej
• Un archipel / Archipelag, 11'

  FRA 2011, 11’

   22 października 2010 r. HMS Astute – największa i najbardziej nowoczesna, zasilana energią jądrową, łódź podwodna Królewskiej Marynarki Wojennej – osiadła na mieliźnie szkockiej wyspy Skye. Niedługo przed tym dowódca dumnie oznajmił BBC o w pełni elektronicznym systemie nawigacji. W źle oświetlonych, chybotliwych i ziarnistych ujęciach z krótkimi planszami tekstowymi film opowiada o wydarzeniach sprzed dwóch lat, odnajdując drogę ku głębinom ludzkiej psychiki. Dowódca po dziś dzień nie wypowiedział się na temat tego incydentu.

   

  czytaj więcej
• Under the pillow / Bajo la almohada, 9'

  „W Tivim jest ulica, na tej ulicy dom, w tym domu schody...” Głos dziewczynki wprowadza nas w bogate i kolorowe obrazy tego animowanego dokumentu, zrealizowanego wraz z dziećmi zarażonymi wirusem HIV w szpitalu w Tivim (Goa, Indie). Rysunki wykonane zostały przez tamtejsze dziewczynki i chłopców, do nich też należą głosy. Opowiadają o czasie spędzanym w szpitalu, o swojej codzienności i o swoich marzeniach – z fantastyczną dziecięcą logiką.

  czytaj więcej
• Viisi fragmenttia empatian luonteesta / Pięć fragmentów wymarłej empatii, 7'

  FIN 2011, 7’

  Jasnowłosa dziewczyna na tle sielskiej równiny, w tle ludowa pioseneczka. Dziewczyna odwraca się do kamery: ładna twarz, wokół oka rozległy siniec. Lata 50. ubiegłego wieku, Finlandia: brutalnie zamordowana kobieta, tłum ludzi na pogrzebie; kolejna zbrodnia: dwie dziewczyny, pogrzebane w płytkim grobie... Twórcy filmu zgromadzili na przestrzeni lat, od 50. ubiegłego stulecia do współczesności, drastyczne przykłady zbrodni i przemocy wobec kobiet. Od lat 90. zmienia się myślenie prawne i społeczne w kwestii przemocy domowej: gwałt w małżeństwie zostaje uznany za przestępstwo. W prokobiecym lobby trwają starania o przezwyciężenie sakralizowania domu i rodziny w każdym przejawie: dobrym, złym i zbrodniczym. Jasnowłosa dziewczyna, współczesne miasto, sielska ludowa pioseneczka...

   

  czytaj więcej
• Viva Paradis, 17'
  Isabelle Tollenaere, BEL 2011, 17’

  Kartagina, przedmieścia Tunezji, w marcu 2011 r., w centrum pola bitwy Arabskiej Wiosny: luksusowy hotel. Pusta plaża, pusty basen, pusty korytarz. Wszystko jest opustoszałe. Tylko dwoje czy troje starszych turystów zostało podczas walk. Albo wróciło po nich. Ich wygląd nie pozwala tego odgadnąć. Leżą w słońcu. Jak zwykle. Tenis stołowy. Bar. Klub nocny. Tancerki wychodzą na scenę w strojach, a na zewnątrz rewolucyjne grafitti w podziękowaniu dla Facebooka. Słońce, zdrowie i sprawność fizyczna, rozrywka, Internet, rewolucja, rozrywka, zdrowie i sprawność fizyczna, słońce.

  czytaj więcej
• Waterscope / Obserwując wodę, 22'

  GER 2012, 22’

  Esej filmowy łączy podwodne obrazy z klipami dźwiękowymi z historii kinematografii. Wodospady, śluzy, tamy, zdroje, oczyszczalnie ścieków i inne. Często nie od razu widzimy, w czym znajduje się woda ani co ją kierunkuje: ponura architektura. W pewnym momencie nałożone obrazy są skompresowane do migającego montażu o niepokojącym zabarwieniu. Bez wyjaśnień filmowy kolaż naświetla związek człowieka z wodą: oddanie, ujarzmienie, utylizacja, zanieczyszczenie, zależność, oddawanie czci…

   

  czytaj więcej
• Whateverest, 15'

  Najpierw przemawia muzyk Todd Terje: klipy z YouTube przedstawiające kogoś zwanego „Inspector Norse” zainspirowały go do stworzenia utworu dance o tej samej nazwie. W rzeczywistości Inspector Norse nazywa się Marius Solem Johansen. Ten 27-latek mieszka ze swoim chorym ojcem w małym, ponurym miasteczku w Norwegii, gdzie prowadzi solarium. Marius liczył, że jego muzyka przyniesie mu sukces, lecz musiał się pogodzić z brakiem jakiegokolwiek zainteresowania: „Whateverest” reprezentuje olbrzymią górę jego niezrealizowanych marzeń i planów. Życie w cieniu tego wszystkiego. Kamera obserwuje jak ten samotny dziwak tańczy w supermarkecie, czy też hula nocą po miasteczku, kompletnie naćpany, przebrany za świąteczną choinkę. Wzorcowa opowieść o straconym pokoleniu, jaką mogło napisać tylko życie?

  czytaj więcej